Atisô có giúp phòng ngừa ung thư?

Atisô là một trong những thực phẩm phổ biến của người Việt Nam. Atisô có tên khoa học  Cynara scolymus, là loại cây lá gai lâu năm có nguồn gốc từ miền nam Châu Âu (quanh Địa Trung Hải) đã được người Hy Lạp và La Mã cổ đại trồng để lấy hoa làm thực phẩm. Atisô du nhập vào Việt Nam đầu thế kỉ 20, được trồng ở Sa Pa, Tam Đảo, được trồng nhiều nhất ở Đà Lạt. Lá, thân, rễ của cây Atisô có chứa một lượng lớn các chất được dùng làm thuốc có tác dụng giảm lượng Cholesterol, giảm hội chứng ruột kích thích trong điều trị bệnh thận, thiếu máu, giữ nước (phù), viêm khớp, nhiễm trùng bang quang, gan và các vấn đề khác.

Các thành phần trong Atisô

– Các vitamin như: vitamin C, B1, B2, B6, B12, E, K, Choline… trong đó vitamin K giúp cải thiện các vấn đề về xương và thúc đẩy quá trình hình thành xương. Vitamin c có trong Atisô là một chất chống oxy hóa, giúp bạn có một làn da khỏe mạnh. Vitamin C còn giúp cho cơ thể chống lại các phản ứng viêm và hỗ trợ ngăn ngừa nhiễm trùng.

– Axit folic: Atisô có chứa nhiều axit folic cần thiêt cho sự phát triển và phân chia tế bào của người và sự hình thành tế bào máu, đồng thời axit folic còn có lợi  cho sự tổng hợp DNA trong khi mang thai và điều trị các vấn đề về ống thần kinh.

– Lactone và Cynarin: giúp làm giảm sự tổng hợp cholesterol.

– Chất chống oxy hóa và sự hình thành gốc tự do: Atisô là nguồn cung cấp các chất hóa học tự nhiên có nguồn gốc từ thực vật có khả năng chống oxy hóa. Các chất chống oxy hóa đóng vai trò quan trọng giúp ngăn ngừa sự hình thành gốc tự do đối phó với các stress oxy hóa được tạo ra bởi các gốc tựi do trong cơ thể. Gốc tự do là nguồn gốc của sự lão hóa và ung thư. Atisô giúp làm chậm quá trình lão hóa và ngăn chặn các phản ứng có khả năng gây ung thư hình thành trong cơ thể.

Atisô là thực phẩm an toàn, tuy nhiên sử dụng quá nhiều Atisô có thể dẫn đến khó chịu ở bụng và chuột rút. Các tác dụng phụ có thể xuất hiện khi sử dụng Atisô như:

– Đầy hơi, khó chịu ở bụng, tiêu chảy và dị ứng (hiếm gặp). Những người dị ứng với thực vật như Cúc vạn thọ và một số thảo dược khác tương tự hoặc bị sỏi túi mật thì không nên sử dụng Atisô và các sản phẩm làm từ Atisô

– Không có nhiều thông tin liên quan đến Atisô khi dùng cho phụ nữ mang thai và trong thời gian cho con bú, vì vậy đối tượng này cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi dùng.

Atisô có nhiều hợp chất có tác dụng lên nhiều bệnh khác nhau, trong đó có ung thư thông qua các chất chống oxy hóa và sự hình thành các gốc tự do.

NHO ĐỎ

Ngăn ngừa ung thư bằng cách ăn, hấp thu các chất có khả năng giảm nguy cơ ung thư là một trong những cách trực tiếp nhất để giảm tỷ lệ mắc bệnh và tử vong. Các tác nhân ngăn ngừa ung thư bao gồm các thuốc kháng viêm không thuộc steroid như indomethacin, aspirin, piroxicam, sulindac, tất cả đều ức chế cyclooxygenase. Cyclooxygenase có hai dạng chính COX-1 và COX-2 và một dạng biến thể là COX -3.

COX-1 được biểu hiện ở nhiều mô còn COX-2 là một enzyme cảm ứng biểu hiện trong các tế bào liên quan đến phản ứng viêm như các đại thực bào, trong đó sản xuất một lượng lớn các prostaglandin E2. COX xúc tác quá trình chuyển hóa axit arachidonic thành chất tiền viêm như prostaglandin, có thể kích thích tăng trưởng tế bào ung thư và ngăn chặn khả năng giảm sát của hệ miễn dịch. Ngoài ra, COX có thể kích hoạt chất gây ung thư với các hình thức gây thiệt hại cho vật liệu di truyền.

Trong những nghiên cứu về tác nhân ngăn ngừa ung thư trong vài năm trở lại đây, hàng trăm chất tách chiết từ thực vật được đánh giá về khả năng ức chế COX. Chất Resveratrol được xác định là một chất ức chế mạnh COX. Resveratrol là một hợp chất tự nhiên được tìm thấy trong vỏ nho đỏ, hà thủ ô Nhật Bản, đậu phộng, quả Việt quất và một số hoa quả khác.

Resveratrol được sản xuất bởi một số loại thực vật để bảo vệ chúng chống lại apsm lực của môi trường. Ngoài ra, Resveratrol còn là chất chống oxy hóa, trung hòa các gốc tự do được cho là nguyên nhân của sự lão hóa.

Resveratrol có khả năng ức chế sự phát triển của một loạt các dòng ung thư ở người, bao gồm cả ung thư vú, tuyến tiền liệt, dạ dày, đại tràng, tuyến tụy và tuyến giáp. Trong các nghiên cứu trên động vật, ở hình thức uống, bôi hoặc tiêm, resveratrol ức chế sự phát triển của ung thư do các chất hóa học gây ra tại nhiều vị trí bao gồm cả đường tiêu hóa, gan, da, tuyến vú, tuyến tiền liệt và phổi. Tác dụng chống ung thư của chất Resveratrol trong các mô hình động vật gặm nhấm liên quan đến việc ức chế sự phát triển của tế bào, thúc đẩy quá trình chết đã được lập trình của tế bào, ức chế sự hình thành của mạch máu, tăng cường khối u và di căn. Hiện tại Viện Ung Thư Quốc Gia Hoa Kì đã bắt đầu nghiên cứu ứng dụng resveratrol ở bệnh nhân ung thư đại trực tràng sau khi được phẫu thuật. Kết quả từ các thử nghiệm có thể cung cấp một nền tảng cho các thử nghiệm lâm sàng trên quy mô lớn trong tương lai để xác định đầy đủ về hiệu quả ngăn ngừa ung thư của Resveratrol trên người.

Resveratrol có tiềm năng rất lớn không chỉ trong phòng ngừa mà còn cả trong việc điều trị nhiều loại bệnh ung thư. Các tế bào khối u sử dụng nhiều con đường để sống sót và lấn át các tế bào bình thường và các chất như Resveratrol có thể ngăn chặn nhiều con đường bất thường đó. Đo đó, hãy bổ sung các loại thực phẩm  có chứa Resveratrol để có thể phòng ngừa một số loại ung thư.

Một số thuốc điều trị ung thư:

Thuốc Sorafenat điều trị ung thư gan

Thuốc Geftinat điều trị ung thư phổi

Tác giả bài viết: Dược Sĩ Đỗ Thế Nghĩa, Đại Học Dược Hà Nội, CEO: Mua Thuốc 24h

Tham Khảo thêm

Gạo lứt, muối mè có chữa khỏi ung thư hay không?

Làm răng sứ bị thâm nướu – Nguyên nhân và hướng điều trị hiệu quả

Resveratrol trong nho đỏ có chứa chất ngừa ung thư và hiện đang nghiên cứu để ứng dung trong điều trị.

—Ths. Bs Trần Hoàng Hiệp

Ths Nguyễn Cao Luân

Lê Ngọc Hồng Phượng